Ei vervangen

Veel van ons zijn vertrouwd geraakt met het bakken en koken met eieren. Niet meer van deze tijd! Gelukkig is dit heel makkelijk en goedkoop te vervangen door diervriendelijke, plantaardige alternatieven. Je moet het alleen even weten.

Herinner me even: waarom wil ik ei vervangen?

Eieren zijn niet alleen slecht voor je gezondheid en voor het milieu, ook is de ei-industrie een onwijs brute industrie waarin we alleen al in Nederland 45 miljoen eendagskuikentjes versnipperen of vergassen. De leghennen hebben daarnaast een vreselijk leven, worden na een jaar intensief eieren leggen minder ‘productief’ en worden dan geslacht. Kijk anders even snel het filmpje op deze pagina.

Okee duidelijk, geen eieren meer. Wat wel?

Het goede nieuws is dat je eieren nergens voor nodig hebt. Afhankelijk van welk doel het ei diende en wat het gerecht is, zijn er verschillende diervriendelijke alternatieven mogelijk.

Shout-out naar Egg Replacer

Voordat we overgaan op de huis-tuin-en-kuiken-vervangers voor ei, wil ik eerst even een shout-out doen naar Egg Replacer. Vroeger moest je hiervoor naar allerlei bio-winkels, maar tegenwoordig gewoon te krijgen bij de Albert Heijn en Jumbo, van het merk Orgran. Dit glutenvrije mengsel van zetmeel en rijsmiddel heeft een neutrale smaak en is op meerdere manieren te gebruiken in plaats van ei. Het geeft bijvoorbeeld volume en luchtigheid aan baksels zoals cakes en koekjes, maar werkt ook als bindmiddel in bijvoorbeeld taarten en vegan burgers. Je hoeft het alleen te mengen met wat water.

Bindmiddel en/of verdikkingsmiddel

In zoete gerechten, vervang één ei met één van de volgende:

• Een halve, gepureerde banaan. Liefst goed rijp.
• 50 gram appelmoes.

In hartige gerechten, vervang één ei met één van de volgende:

• 50 gram tomatenpuree, aardappelpuree of pompoenpuree
• 3 eetlepels aquafaba: het vocht uit een pot kikkererwten. Dit is een goede vervanger voor ei vanwege de eiwitten en zetmeel. Voor één eiwit, neem 2 eetlepels aquafaba.
  • Hier kun je trouwens ook meringues van maken, maar dit is mij nog nooit gelukt.

Of meng 3 eetlepels water met 3 eetlepels van één van de volgende:

• Maïzena
• Aardappelzetmeel
• Kikkererwtenmeel (helpt ook rijzen, werkt goed in bijvoorbeeld omelet)

Flax egg

Wat?? Jazeker, een bindend ‘ei’ gemaakt van gebroken lijnzaad. Dit werkt vooral goed als bindmiddel in bijvoorbeeld taartbodems. Meng één grote eetlepel gebroken lijnzaad met drie eetlepels water voor het effect van één ei. Eventjes laten staan, dan wordt het een papperig goedje. Heb je alleen ongebroken lijnzaad? Pureer dan twee eetlepels met een staafmixer met 50 ml water.

Agar agar

Eigenlijk een varkensvrij alternatief voor gelatine, maar agar agar werkt uitstekend als caloriearm, vezelrijk, plantaardig bindmiddel. Het wordt gemaakt van zeewier en het is te krijgen bij toko's en natuurwinkels, maar ook gewoon in je eigen Albert Heijn. Bij mij ligt ie in het Oosterse schap, dichtbij de noedels en chilisaus, zeg maar. Hierbij bind ik bijvoorbeeld yoghurt, room en fruit in cheesecakes, zoals in deze mango-kokos cheesecake. 

Rijsmiddel

Als rijsmiddel werken bakpoeder en (appel)azijn goed samen. Met één eetlepel van elk en voeg dit toe aan bijvoorbeeld een cake. Dit gaat samen reageren (schuimen), dus meng het wel pas vlak voordat je het toevoegt. Anders is het al uitgereageerd voordat de cake aan het bakken is. Egg Replacer werkt trouwens ook goed als rijsmiddel.

Glansmiddel

Wil je dat je baksel mooi glimt? Echt geen ei nodig. Smeer simpelweg een laagje sojamelk over de bovenkant! Andere plantaardige melk werkt minder goed, omdat hier minder eiwit in zit. Je kunt je baksel ook achteraf, na het afkoelen, bestrijken met een heel dun laagje jam (abrikozenjam werkt goed).

Kleur

Wil je een gerecht een typische, gele ei-kleur geven? Voeg dan simpelweg een snufje kurkuma toe.

Smaak

Wil je een ei-smaak creëren in je gerecht? Gebruik dan kala namak, ook wel bekend als zwart zout (het is eigenlijk meestal roze maar ik heb dit ook niet verzonnen). Dit bevat een beetje zwavelzout, wat het een typische ei-smaak en -geur geeft. Te krijgen bij de meeste toko’s (Aziatische supermarkten) en bij verschillende webshops zoals hier via bol.com. Morgen in huis, je kent het wel.

Scrambled eggs of omelet

Ik was vroeger echt gek op omelet. Denkende dat ik daar ook m’n eiwitten vandaan moet halen, at ik soms wel 3 eieren per dag. Debiel. Tegenwoordig heb ik deze Scrambled Eggy Tofu als alternatief waarvoor geen kuikentjes worden versnipperd en wat ook nog eens méér eiwit bevat dan omelet. Geen zin om zelf te kokerellen? De Albert Heijn heeft sinds kort een kant en klaar vegan omelet van tofu in de schappen liggen.  Ik probeerde 'm hier uit en als oud-omelet-fanaat vond ik 'm heerlijk! Daarnaast heeft soja grote voordelen voor je gezondheid. Win-win! Er zijn ook genoeg recepten te vinden om omelet te maken met kikkererwtenmeel, zoals deze of deze. 

Mayoooooo

Vroeger aten we mayonaise van eieren, maar tegenwoordig weten we wel beter. Vegan mayo ligt tegenwoordig in elke supermarkt, vaak van meerdere merken. Dit wordt vaak duidelijk aangegeven met iets als veganaise of mayolijn op de verpakking, of met een dik vet VEGAN logo erop.

Kippen uit de achtertuin

Ik krijg vaak de vraag wat ik dan vind van eieren die zijn gelegd door kippen in je eigen achtertuin of die van de buurman, waar je ze kunt zien. Hoewel het absoluut waar is dat deze kippen meestal een veel beter en langer leven leiden dan de kippen in de ei-industrie, zie ik om verschillende redenen ook van deze eieren af.

1. Ook deze kippen zijn meestal uiteindelijk afkomstig van een vermeerderingsbedrijf waar de mannetjes op hun eerste dag worden vergast of versnipperd.
2. Vroeger legden kippen zo’n 12 eieren per jaar van ongeveer 30 gram. Door jarenlange genetische selectie leggen de gedomesticeerde kippen tegenwoordig bijna iedere dag een ei van 60 gram. Dit is onnatuurlijk en een enorme uitputtingsslag voor de leghen. De productiviteit loopt hierdoor dan ook snel achteruit. Wat doe jij (of je buurman) met deze kippen die geen eieren meer leggen? Juist, einde verhaal. 
3. We houden hiermee in stand dat het prima is om dieren te gebruiken en uit te buiten voor onze eigen doeleinden. Ik geloof in lichamelijke zelfbeschikking en dat niemand het recht heeft om het lichaam van een ander (of wat door dat lichaam wordt geproduceerd) op te eisen als eigendom. De kip legt het ei niet voor ons. 

Daarnaast zijn eieren gewoon slecht voor je gezondheid en, zoals je op deze pagina hebt gezien, heb je eieren echt nergens voor nodig. En dieren uitbuiten en doden voor iets dat niet nodig is, enkel omdat het lekker smaakt, dat voelt toch niet lekker ;)