Kanker

Scroll direct naar

    Kanker is met maar liefst 31 procent van de sterftegevallen de nummer 1 doodsoorzaak in ons land. Elke dag overlijden zo’n 130 mensen hieraan.1 Wist je dat je jouw kans om te overlijden aan kanker drastisch kunt verlagen door dierlijke producten te vermijden en plantaardig te eten? De wetenschap weet dit namelijk al heel lang.

    Grootschalige onderzoeken

    Uit een grootschalig Brits onderzoek uit 2009 onder ruim 60.000 mensen blijkt dat vleeseters 12 procent meer risico hebben om kanker te krijgen.2 Een recenter onderzoek uit 2013 onder bijna 70.000 mensen vond zelfs dat vleeseters bijna een vijfde meer kans hebben op kanker.3 Hoe meer vlees je eet, hoe schrijnender de getallen.56 In een studie waarin zesduizend mensen 18 jaar lang werden gevolgd, hadden mensen die veel dierlijke producten aten maar liefst 75 procent meer kans om te overlijden tijdens het onderzoek. Zij die dierlijke producten aten, hadden vier keer zo veel kans om aan kanker te overlijden als mensen die minder of geen dierlijke producten aten.4

    Meerdere grootschalige prospectieve studies en meta-analyses met veel bewijskracht laten zien dat de consumptie van dierlijke eiwitten het risico op kanker drastisch verhoogt.54-55

    Borst-, baarmoederhals- en eierstokkanker

    Als we alleen de vrouwelijke kankers samennemen (borstkanker, baarmoederhalskanker en eierstokkanker), dan hebben vleesetende vrouwen maar liefst een derde meer risico om het te krijgen.3 Meerdere studies concluderen dat het eten van vlees de kans op borstkanker significant verhoogt.5-7, 49-50 Een studie uit 2014 vond zelfs dat vleesetende vrouwen 48 procent meer kans hebben om aan borstkanker te overlijden.8 In Aziatische landen hebben vrouwen doorgaans veel minder borstkanker, maar Aziatische vrouwen in de Verenigde Staten hebben een net zo groot risico als Amerikaanse vrouwen.36 Daarnaast neemt het risico op borstkanker in Aziatische en Afrikaanse landen snel toeneemt zodra zij evenveel vlees gaan eten als vrouwen in het westen.37

    Ook is gevonden dat kinderen die meer dierlijke eiwitten eten, een hogere kans hebben om een vroegtijdige puberteit te ontwikkelen41, en een vroege menstruatie verhoogt het risico op borstkanker.42 Een lage consumptie van dierlijke eiwitten in de kindertijd helpt een vroege menstruatie juist te voorkomen en zou het levenslange risico op borstkanker verlagen.43

    De Women's Intervention Nutrition Study (WINS) toonde aan dat vrouwen die al borstkanker hadden, langer leefden zonder opnieuw kanker te krijgen wanneer zij hun vetinname drastisch verminderden, voornamelijk door een verminderde consumptie van dierlijke producten.51 

    Prostaatkanker

    In Azië krijgen veel minder mannen te maken met prostaatkanker dan in Amerika.38 Oók in Japan, waar ze screenen met zeer geadvanceerde testen. Wanneer Japanse mannen naar het westen verhuizen, krijgen ze echter net zo snel prostaatkanker als de mannen die daar al leven. Dat is hoogstwaarschijnlijk te wijten aan het westerse dieet met meer dierlijke eiwitten en minder soja, fruit en groenten.

    Bij mannen die al eens met prostaatkanker waren gediagnosticeerd, verdubbelde het risico op progressie of herhaling van kanker wanneer zij veel eieren en kippenvlees consumeerde. Vooral deze zijn namelijk rijk aan de schadelijke stof choline. Als je al een voorstadium van kanker hebt, dan verviervoudigt het risico dat je later nog eens kanker krijgt.39 Uit de vervolgstudie bleek zelfs dat bij mannen die de meeste eieren aten, het risico om aan prostaatkanker te overlijden met 70 procent verhoogd was.40 Meerdere andere studies vonden eveneens overtuigend bewijs dat progressie werd geremd, de effectiviteit van de therapie en de snelheid van het herstel werd bevorderd bij prostaatkankerpatiënten wanneer hun inname van dierlijke producten zo veel mogelijk werd beperkt en een plantaardig voedingspatroon rijk aan fruit en groenten (en daarmee rijk aan vezels en fytonutriënten en arm aan verzadigde vetten en cholesterol) volgden.44-45

    Soja en kanker

    Voorheen werd gedacht nog weleens gedacht dat soja de kans op kanker zou verhogen en de overlevingskansen van borstkankerpatiënten zou verlagen, maar grootschalige klinische studies hebben dit inmiddels vele malen verworpen en juist het tegenovergestelde effect gevonden.14 Deze fabels zijn vooral ontstaan doordat het tegenovergestelde effect van soja op kanker werd gevonden in rattenstudies, maar dat komt omdat ratten soja metabolisch heel anders verwerken dan wij.20 Inmiddels wordt de dagelijkse consumptie van soja door experts benoemd als één van de zes belangrijkste stappen om de kans om te overlijden aan kanker te verkleinen.21

    Er is namelijk steeds meer bewijs dat de dagelijkse consumptie van soja een beschermende werking heeft tegen o.a. borstkanker, dankzij de isoflavonen die het bevat. Hoewel vele studies concluderen dat de consumptie van soja als volwassene het risico op het krijgen van borstkanker met wel 30 procent verlaagt 9-13, geven sommige andere studies aan dat dit vooral zo is als er tijdens de kinderfase veel soja wordt geconsumeerd.14 Meer sojaconsumptie tijdens de jeugd zou het risico op borstkanker later in het leven met tot wel 60 procent kunnen verlagen.15 Ook is er overweldigend bewijs vanuit enorme prospectieve studies en meta-analyses dat vrouwen die gediagnostiseerd zijn met borstkanker, een sterk verhoogde overlevingskans hebben als ze dagelijks sojaproducten eten.16-17 Ook  mannen hebben voordeel bij soja, want sojaconsumptie zorgt voor een significant lager risico op prostaatkanker.18-19

    Maag-, darm- en/of leverkanker

    Vleeseters hebben ook een significant hoger risico op maag-, darm- en/of leverkanker.2, 3, 24, 48 Vooral de consumptie van rood en bewerkt vlees zorgt voor een drastisch verhoogt risico op darmkanker.46 Bewerkt vlees is al het vlees waar iets aan is toegevoegd (zout, conserveringsmiddelen, etc.) of iets mee is gedaan (gerookt, gedroogd, gefermenteerd, etc.). Het enorme EPIC-onderzoek (European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition) onder meer dan 521.000 deelnemers toonde aan dat mensen die meer rood vlees eten, 35 procent meer kans hebben om darmkanker te krijgen.21Een andere studie vond dat vleeseters ongeveer 50 procent meer kans hebben op darmkanker. Kinderen die veel melk drinken, lopen als volwassenen wel drie keer meer kans om dikke darmkanker te krijgen22 en waarschijnlijk ook meer kans op prostaatkanker.23 Een grootschalige meta-analyse concludeerde dat de hoeveelheid vezels slechts zwak verband hield met darmkanker, maar dat vooral het vermijden van dierlijke eiwitten cruciaal is voor gezonde darmen.47 Een Australisch onderzoek volgde negen jaar lang 37.000 mensen en vond dat de kans op endeldarmkanker toenam naar mate men meer rood en bewerkt vlees at.58

    Overige kankervormen

    Vleeseters hebben daarnaast ook een significant hoger risico op lymfeklierkanker2, prostaatkanker3, longkanker 24, alvleesklierkanker25, blaaskanker 26-27 en mondkanker.28 Waardoor dierlijke producten de kans op kanker zo drastisch verhogen is nog niet helemaal duidelijk, maar er bestaan verschillende theorieën. Zo zou het kunnen komen doordat dierlijke eiwitten en vetten kankerbevorderende groeihormonen stimuleren. Uit onderzoek is gebleken dat veganisten minder van deze groeihormonen hebben dan vegetariërs en vleeseters.29 Ook bevatten sommige dierlijke producten (vooral kip en vis) hoge concentraties methionine, een kankerverwekkende stof.30 Tot slot draagt vee soms leukemie-virussen, zoals het het Bovine Leukemie Virus (BLV).31

    Plantaardig eten verlaagt het risico op kanker

    Wel of geen kanker krijgen blijft natuurlijk deels een kwestie van pech of geluk, maar je kunt je kansen wel drastisch verhogen, óf verlagen! Zo helpt plantaardige voeding je om je kansen te verkleinen. Plantaardige voeding zoals groente, fruit, peulvruchten en granen bevatten vele stoffen die een beschermende werking hebben tegen kanker en veganisten eten hier vaak automatisch meer van.

    De beschermende werking tegen borstkanker van de isoflavonen in sojaproducten heb ik hierboven al genoemd. In tegenstelling tot dierlijke producten, bevat plantaardige voeding voedingsvezels die je kans op dikke darmkanker lijken te verkleinen.32 Ook het dagelijks eten van tenminste zeven porties groente en fruit zorgt voor een significant lager risico op verschillende vormen van kanker. 33-35 

    De grootschalige EPIC-studie, waar ruim een half miljoen Europeanen aan meededen (waaronder 334.000 vrouwen), vond dat vezelrijke diëten (dus plantaardig) het risico op borstkanker52 en op maag- en darmkanker57 drastisch verlagen. 

    De Adventist Health Study wees uit dat mensen die plantaardig eten significant minder vaak blaas-, darm- of prostaatkanker krijgen, terwijl fruit en peulvruchten de kans op alvleesklierkanker drastisch verlagen.53

     

     

    Referenties:

    1. https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/28/kanker-oorzaak-bij-31-procent-van-de-sterfgevallen
    2. Key, Tim J., et al. "Cancer incidence in British vegetarians." British journal of cancer 101.1 (2009): 192.
    3. Tantamango-Bartley, Yessenia, et al. "Vegetarian diets and the incidence of cancer in a low-risk population." Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers 22.2 (2013): 286-294.
    4. Levine, Morgan E., et al. "Low protein intake is associated with a major reduction in IGF-1, cancer, and overall mortality in the 65 and younger but not older population." Cell metabolism 19.3 (2014): 407-417.
    5. Barnard, R. James, et al. "Effects of a low-fat, high-fiber diet and exercise program on breast cancer risk factors in vivo and tumor cell growth and apoptosis in vitro." Nutrition and cancer 55.1 (2006): 28-34.
    6. Taylor, E. F., et al. "Meat consumption and risk of breast cancer in the UK Women's Cohort Study." British journal of cancer 96.7 (2007): 1139.
    7. Steck, Susan E., et al. "Cooked meat and risk of breast cancer—lifetime versus recent dietary intake." Epidemiology 18.3 (2007): 373-382.
    8. Le, Lap Tai, and Joan Sabaté. "Beyond meatless, the health effects of vegan diets: findings from the Adventist cohorts." Nutrients 6.6 (2014): 2131-2147.
    9. Chen, Meinan, et al. "Association between soy isoflavone intake and breast cancer risk for pre-and post-menopausal women: a meta-analysis of epidemiological studies." PloS one 9.2 (2014).
    10. Zhang, Caixia, et al. "Soy product and isoflavone intake and breast cancer risk defined by hormone receptor status." Cancer science 101.2 (2010): 501-507.
    11. Wu, A. H., et al. "Epidemiology of soy exposures and breast cancer risk." British journal of cancer 98.1 (2008): 9-14.
    12. Wu, Anna H., et al. "Adolescent and adult soy intake and risk of breast cancer in Asian-Americans." Carcinogenesis 23.9 (2002): 1491-1496.
    13. Hilakivi‐Clarke, Leena, Juan E. Andrade, and William Helferich. "Is soy consumption good or bad for the breast?." The Journal of nutrition 140.12 (2010): 2326S-2334S.
    14. Messina, Mark. "Impact of soy foods on the development of breast cancer and the prognosis of breast cancer patients." Complementary Medicine Research 23.2 (2016): 75-80.
    15. Zaheer, Khalid, and M. Humayoun Akhtar. "An updated review of dietary isoflavones: Nutrition, processing, bioavailability and impacts on human health." Critical reviews in food science and nutrition 57.6 (2017): 1280-1293.
    16. Shu, Xiao Ou, et al. "Soy food intake and breast cancer survival." Jama 302.22 (2009): 2437-2443.
    17. Chi, Feng, et al. "Post-diagnosis soy food intake and breast cancer survival: a meta-analysis of cohort studies." Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 14.4 (2013): 2407-2412.
    18. Yan, Lin, and Edward L. Spitznagel. "Soy consumption and prostate cancer risk in men: a revisit of a meta-analysis." The American journal of clinical nutrition 89.4 (2009): 1155-1163.Gonzales, Joseph F., et al. "Applying the precautionary principle to nutrition and cancer." Journal of the American College of Nutrition 33.3 (2014): 239-246.
    19. Badger, Thomas M., et al. "Soy protein isolate and protection against cancer." Journal of the American College of Nutrition 24.2 (2005): 146S-149S.
    20. Setchell, Kenneth DR, et al. "Soy isoflavone phase II metabolism differs between rodents and humans: implications for the effect on breast cancer risk." The American journal of clinical nutrition 94.5 (2011): 1284-1294.
    21. Gonzalez, Carlos A., and Elio Riboli. "Diet and cancer prevention: Contributions from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) study." European journal of cancer 46.14 (2010): 2555-2562.
    22. Van Der Pols, Jolieke C., et al. "Childhood dairy intake and adult cancer risk: 65-y follow-up of the Boyd Orr cohort." The American journal of clinical nutrition 86.6 (2007): 1722-1729.
    23. Torfadottir, Johanna E., et al. "Milk intake in early life and risk of advanced prostate cancer." American journal of epidemiology 175.2 (2011): 144-153.
    24. Cross, Amanda J., et al. "A prospective study of red and processed meat intake in relation to cancer risk." PLoS medicine 4.12 (2007): e325.
    25. Nöthlings, Ute, et al. "Meat and fat intake as risk factors for pancreatic cancer: the multiethnic cohort study." Journal of the National Cancer Institute 97.19 (2005): 1458-1465.
    26. Allen, Naomi E., et al. "Macronutrient intake and risk of urothelial cell carcinoma in the European prospective investigation into cancer and nutrition." International journal of cancer 132.3 (2013): 635-644.
    27. Li, Fei, et al. "Red and processed meat intake and risk of bladder cancer: a meta-analysis." International journal of clinical and experimental medicine 7.8 (2014): 2100.
    28. Rao, D. N., et al. "Risk assessment of tobacco, alcohol and diet in oral cancer—a case‐control study." International Journal of Cancer 58.4 (1994): 469-473.
    29. Allen, Naomi E., et al. "The associations of diet with serum insulin-like growth factor I and its main binding proteins in 292 women meat-eaters, vegetarians, and vegans." Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers 11.11 (2002): 1441-1448.
    30. McCarty, Mark F., Jorge Barroso-Aranda, and Francisco Contreras. "The low-methionine content of vegan diets may make methionine restriction feasible as a life extension strategy." Medical hypotheses 72.2 (2009): 125-128.
    31. Hill, John Lawrence. The Case for Vegetarianism: Philosophy for a small planet. Rowman & Littlefield, 1996.
    32. Murphy, Neil, et al. "Dietary fibre intake and risks of cancers of the colon and rectum in the European prospective investigation into cancer and nutrition (EPIC)." PloS one 7.6 (2012): e39361.
    33. Oyebode, Oyinlola, et al. "Fruit and vegetable consumption and all-cause, cancer and CVD mortality: analysis of Health Survey for England data." J Epidemiol Community Health 68.9 (2014): 856-862.
    34. Herr, Ingrid, and Markus W. Büchler. "Dietary constituents of broccoli and other cruciferous vegetables: implications for prevention and therapy of cancer." Cancer treatment reviews 36.5 (2010): 377-383.
    35. Royston, Kendra J., and Trygve O. Tollefsbol. "The epigenetic impact of cruciferous vegetables on cancer prevention." Current pharmacology reports 1.1 (2015): 46-51.
    36. Deapen, Dennis, et al. "Rapidly rising breast cancer incidence rates among Asian‐American women." International Journal of Cancer 99.5 (2002): 747-750.
    37. Kelsey, Jennifer L., and Pamela L. Horn-Ross. "Breast cancer: magnitude of the problem and descriptive epidemiology." Epidemiologic reviews 15.1 (1993): 7-16.
    38. Fedewa, Stacey A., et al. "Association of insurance and race/ethnicity with disease severity among men diagnosed with prostate cancer, National Cancer Database 2004-2006." Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers 19.10 (2010): 2437-2444.
    39. Richman, Erin L., et al. "Intakes of meat, fish, poultry, and eggs and risk of prostate cancer progression." The American journal of clinical nutrition 91.3 (2010): 712-721.
    40. Richman, Erin L., et al. "Choline intake and risk of lethal prostate cancer: incidence and survival." The American journal of clinical nutrition 96.4 (2012): 855-863.
    41. Gunther, Anke LB, et al. "Dietary protein intake throughout childhood is associated with the timing of puberty." The Journal of nutrition 140.3 (2010): 565-571.
    42. Cheng, Guo, et al. "Beyond overweight: nutrition as an important lifestyle factor influencing timing of puberty." Nutrition reviews70.3 (2012): 133-152.
    43. Cheng, Guo, et al. "Relation of isoflavones and fiber intake in childhood to the timing of puberty." The American journal of clinical nutrition 92.3 (2010): 556-564.
    44. López-Torres, Mónica, and Gustavo Barja. "Lowered methionine ingestion as responsible for the decrease in rodent mitochondrial oxidative stress in protein and dietary restriction: possible implications for humans." Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-General Subjects 1780.11 (2008): 1337-1347.
    45. Epner, Daniel E. "Can dietary methionine restriction increase the effectiveness of chemotherapy in treatment of advanced cancer?." Journal of the American College of Nutrition 20.sup5 (2001): 443S-449S.
    46. Norat, Teresa, et al. "Meat consumption and colorectal cancer risk: dose‐response meta‐analysis of epidemiological studies." International journal of cancer 98.2 (2002): 241-256.
    47. Park, Yikyung, et al. "Dietary fiber intake and risk of colorectal cancer: a pooled analysis of prospective cohort studies." Jama294.22 (2005): 2849-2857.
    48. Kim, Eunjung, Desire Coelho, and François Blachier. "Review of the association between meat consumption and risk of colorectal cancer." Nutrition research 33.12 (2013): 983-994.
    49. Boyd, N. F., et al. "Dietary fat and breast cancer risk revisited: a meta-analysis of the published literature." British journal of cancer 89.9 (2003): 1672-1685.
    50. Thiébaut, Anne CM, et al. "Dietary fat and postmenopausal invasive breast cancer in the National Institutes of Health–AARP Diet and Health Study cohort." Journal of the National Cancer Institute 99.6 (2007): 451-462.
    51. Chlebowski, Rowan T., et al. "Dietary fat reduction and breast cancer outcome: interim efficacy results from the Women's Intervention Nutrition Study." Journal of the National Cancer Institute 98.24 (2006): 1767-1776.
    52. Ferrari, Pietro, et al. "Dietary fiber intake and risk of hormonal receptor–defined breast cancer in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition study." The American journal of clinical nutrition 97.2 (2013): 344-353.
    53. Fraser, Gary E. "Associations between diet and cancer, ischemic heart disease, and all-cause mortality in non-Hispanic white California Seventh-day Adventists." The American journal of clinical nutrition 70.3 (1999): 532s-538s.
    54. Pan, An, et al. "Red meat consumption and mortality: results from 2 prospective cohort studies." Archives of internal medicine172.7 (2012): 555-563.
    55. Richman, Erin L., et al. "Egg, red meat, and poultry intake and risk of lethal prostate cancer in the prostate-specific antigen-era: incidence and survival." Cancer prevention research 4.12 (2011): 2110-2121.
    56. Chang-Claude, Jenny, Rainer Frentzel-Beyme, and Ursula Eilber. "Mortality pattern of German vegetarians after 11 years of follow-up." Epidemiology (1992): 395-401.
    57. Riboli, Elio, et al. "European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC): study populations and data collection." Public health nutrition 5.6b (2002): 1113-1124.
    58. English, Dallas R., et al. "Red meat, chicken, and fish consumption and risk of colorectal cancer." Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers 13.9 (2004): 1509-1514.
    Dennis

    Dennis

    Hi! Ik ben Dennis, bioloog gespecialiseerd in dierenwelzijn en ethiek en een diehard vegan foodie die jou graag laat zien hoe makkelijk, leuk, divers en logisch een vegan lifestyle is.  

    Lees meer

    Waarom vegan?

    Plantbased Dennis op Instagram

    Ik ben het meest actief op Instagram! Hier post ik bijna dagelijks wat ik eet, koop, doe, lees of denk. Volg me op @plantbased_dennis!

    Deze site maakt gebruik van 100% vegan cookies. We gebruiken cookies voor het bijhouden van statistieken, om voorkeuren op te slaan, maar ook voor marketingdoeleinden. Door op 'optimaal' te klikken, ga je akkoord met het gebruik van alle cookies zoals omschreven in onze cookie verklaring. Wil je dit liever niet, klik dan op 'minimaal'.

    Optimaal Minimaal