10 Go-Vegan tips

Dus je wilt (steeds vaker) plantaardig gaan eten? Super goed, want dat betekent dat je de grootste en belangrijkste stappen al hebt gezet: bewustwording en intentie. Vanaf hier is het kwestie van beginnen aan de ontdekkingsreis en je nieuwe leefstijl inglijden. Dit zijn de 10 tips die ik wil meegeven aan iedereen die aan deze reis begint. 

1. Wees lief voor jezelf

Als het goed is, eet jij al je hele leven. Meerdere keren per dag zelfs! Je voedingspatroon veranderen is echt een kwestie van oude gewoontes loslaten en nieuwe gewoontes aanleren. Dat kost nou eenmaal tijd, dus gun jezelf ook die tijd om hierin te groeien, maar ook om ‘fouten’ te maken. Wees niet boos of teleurgesteld als je in het begin nog per ongeluk dierlijke producten koopt (ingrediënten lezen is in het begin nog even wennen, maar voor je het weet doe je het binnen één seconde). Vergeef het jezelf ook als je af en toe nog 'slippertjes' uitzonderingen maakt wanneer dat voor jou goed voelt of je er even geen headspace voor had. Dat gebeurt echt bij iedereen en is helemaal normaal, dus verlies daardoor niet je motivatie en pak het gewoon meteen weer op. Het gaat om het grotere plaatje, niet om de uitzonderingen.

Denk vooral niet dat je meteen de perfecte, consistente veganist hoeft te zijn, want de perfecte veganist bestaat helemaal niet. Probeer ‘vegan’ niet te zien als iets wat je heel zwart-wit wel of niet bent, maar meer als een spectrum, een geleidelijk verloop van 0 tot 100 waarbij de 100 niet mogelijk, niet effectief en niet nodig is. Het gaat erom dat je elke dag kritisch voor jezelf bekijkt waar jij die dag een klein, haalbaar stapje op het spectrum kan zetten en welke dierlijke producten je kunt vervangen. De wereld heeft veel meer aan de grote massa die elke dag een klein stapje op het spectrum zet, dan aan het handjevol, streberige, zogenaamd perfecte veganisten in dat exclusieve clubje.

In een onderzoek onder voormalige veganisten gaf 43 procent aan dat ze het maar helemaal overboord hebben gegooid omdat ze het gevoel hadden dat ze toch niet helemaal puur konden zijn. ¹ Dat is natuurlijk hartstikke zonde en schiet het doel voorbij.

2. Verbreed en versterk je motivatie

Er zijn zó veel verschillende redenen om over te stappen op een plantaardig voedingspatroon, zoals dierenwelzijn, je gezondheid en fitness goals en sportprestaties, de planeet of je medemens. Waarschijnlijk is één van deze redenen jouw belangrijkste motivatie. Maar door ook meer te leren over de vele andere voordelen van deze leefstijl, versterk je je motivatie en wordt de kans groter dat je het volhoudt. Lees daarom inspirerende boeken en kijk documentaires, films en YouTube videos over de vele verschillende voordelen van een plantaardig dieet!

3. Neem kleine stapjes

Slow and steady wins the race! Door kleine, haalbare stapjes te nemen in plaats van in één keer al je gewoontes en routines overboord te gooien, voelt het hele proces een stuk minder drastisch, eng en frustrerend. De kans dat je door die moeilijkste, eerste fase heen komt, wordt daardoor groter.

Er zijn veel verschillende ‘eerste stapjes’ die je zou kunnen nemen, dus bepaal vooral voor jezelf welke voor jou het beste werkt. Bijvoorbeeld:

• Eet plantaardig in je eigen huishouden, maar wees nog wat minder streng buiten de deur.
• Eet plantaardig vóór 18:00.
• Zorg dat minimaal twee van de drie van je maaltijden plantaardig zijn.
• Veganize eerst één van je dagelijkse maaltijden, zoals je ontbijt. Pas wanneer je die onder de knie hebt, begin je aan de volgende, zoals je lunch.
• Probeer elke week minimaal één nieuw plantaardig recept.

Door dit soort kleine stapjes te nemen blijft het leuk, gun je jezelf de tijd om aan je plantaardige leefstijl te wennen en de mogelijkheden te verkennen. Je zult zien dat het nemen van de volgende stap (op het spectrum) dan vanzelf volgt. En ik zeg altijd: als je in het begin nog niet helemaal plantaardig zou kunnen eten vanwege dat ene product of gerecht, eet dan eerst nog plantaardig behalve dat ene product of gerecht.

4. Informeer jezelf

Wetenschappers en experts op gebied van voeding en diëtiek geven al lang aan dat een gevarieerd, goed gepland plantaardig dieet enorme voordelen heeft voor je gezondheid en geschikt is voor mensen in alle levensstadia, inclusief zwangerschap, borstvoedingsperiode, kindertijd, adolescentie en voor atleten. Miljoenen veganisten wereldwijd leveren hiervoor ook het bewijs. Daarnaast leveren steeds meer topatleten in alle hoeken van topsport het bewijs dat een plantaardig dieet grote voordelen kan hebben voor je sportprestaties.

Het is echter wel belangrijk dat je jezelf goed informeert over de dingen waar je op moet letten. Niet voor niets wordt de nadruk gelegd op “gevarieerd en goed gepland”. Als je alleen nog maar vegan pizza’s, oreo’s of komkommers eet, loop je vanzelf tegen problemen aan. Besteed daarom in het begin wat tijd om te onderzoeken waar je bijvoorbeeld je eiwitten, vitamine B12 en andere voedingsstoffen vandaan kan halen.

5. Denk in mogelijkheden, niet in beperkingen 

Focus je vooral op die duizenden dingen die wél plantaardig zijn en niet aan dat veel kortere lijstje met dingen die niet plantaardig zijn. Download bijvoorbeeld de app “Plenty” en kijk daar eens rond. Hierin staan heel veel (maar lang niet alle) plantaardige producten gesorteerd per categorie en per grote Nederlandse supermarkt. Van broodbeleg tot zuivelvervangers en van baksels tot kant-en-klaar maaltijden. Deze app geeft je meteen een greep uit de mogelijkheden en je zult versteld staan hoe veel producten (per ongeluk) plantaardig zijn.

Probeer dierlijke producten ook niet te zien als iets wat je niet “mag”. Je “mag” namelijk alles, maar je kiest er bewust voor om geen (of steeds minder) dierlijke producten te eten. Of je dat nou doet voor de dieren, je gezondheid, de planeet of je medemens. Vanuit dat oogpunt is het zeker geen beperking, maar een bewuste en geheel vrije keuze.

Zelfgemaakte tiramisu bites

6. Veganize waar je al van houdt (en begin met je lievelingseten)...

Als je begint met plantaardig eten, hoef je echt niet ineens heel anders te gaan eten of leven. In het begin kan het helpen om eerst te bedenken wat je “normaal gesproken” zou eten en het dan simpelweg te veganizen. Alles is tegenwoordig namelijk te veganizen! Pasta, lasagne, burgers, AGV’tje, wraps, curry, pizza, roti, taart, echt alles. En je hoeft niks zelf uit te vinden, want alles is al gedaan. Google wat jij zou willen eten met het woordje “vegan” ervoor en je krijgt geheid vele verschillende suggesties voor producten en recepten. Plantaardig eten is uiteindelijk niet veel meer dan net een ander product pakken in de supermarkt.

Je beperkt voelen is het laatste wat je wilt. Maar als je huidige lievelingseten niet plantaardig is, kan het misschien toch zo voelen. Veganize daarom zo snel mogelijk je lievelingseten, want geloof me, dat voelt als een enorme overwinning. Je moet in het begin misschien een paar verschillende merken of recepten uitproberen en even wennen aan een nét andere smaak, maar voor je het weet vind je de plantaardige versie van je lievelingseten net zo lekker als de oude versie.

7. ... maar wees ook avontuurlijk!

Onbewust zijn de meeste mensen enorm vastgeroest in hun eetgewoontes en kiezen ze steeds dezelfde, vertrouwde producten in de supermarkt. Nu dat je toch buiten je comfortzone gaat stappen en weer even extra bewust zal omgaan met smaken en texturen, pak deze kans om je horizon te verbreden! Houd een open mind, probeer nieuwe keukens en proef dingen waar je nog nooit van hebt gehoord.

Heb je bijvoorbeeld weleens gekookt met edelgistvlokken, kimchi of zeewier? Heb je weleens vegan sushi geprobeerd en ben je er al over uit welke plantaardige yoghurt of ijs jij het lekkerst vindt? Vervang de standaard rijst of pasta in je gerecht eens door parelcouscous, driekleuren-spelt quinoa, parelgort of bulgur! Een plantaardig dieet zou niet moeten voelen als een beperking, maar juist als een verrijking van je leven. Heb er dus vooral plezier mee!

Marokkaanse stoof met parelcouscous

8. Vind een vegan buddy!

Het allerleukst is natuurlijk om deze ontdekkingsreis samen met iemand te ondernemen. Laat het elkaar weten als je nieuwe vegan producten ontdekt in de supermarkt en wanneer je nieuwe kooksel super goed (of juist niet) is gelukt. Ga samen een hapje eten in een vegan (friendly) restaurant of kijk samen een documentaire of film uit de kijktips. Het hebben van een vegan-maatje werkt onwijs motiverend en maakt die eerste periode een heel stuk leuker. Daarnaast verhoogt het ook de kansen dat je het volhoudt! Onderzoek heeft laten zien dat 49 procent van de voormalige vegetariërs en vegans vond dat ze te weinig interactie hadden met andere vega’s. Maar liefst 84 procent zei ook dat ze niet actief waren in een vega-minded community of groep. Een derde van de mensen die weer beginnen met vlees eten, is op dat moment in een relatie met een vleeseter. Dus buddy-up en ga die ontdekkingsreis gezellig samen aan!

9. Volg inspirerende vegan accounts

Je hebt je hele leven de tijd gehad om te wennen aan het koken met en het eten van dierlijke producten. Als je begint met plantaardig eten, kan je dus wel een dagelijkse portie inspiratie en motivatie gebruiken! Verander jouw social media daarom in een hulpmiddel die jou hierbij helpt door allerlei inspirerende vegan accounts te volgen. 

Zo wemelt Instagram van de accounts die elke dag makkelijke vegan recepten delen, je precies vertellen welke vegan producten op de markt verschijnen of in de aanbieding zijn, vegan atleten en bodybuilders die je laten zien hoe jij je #fitnessgoals kunt bereiken, dierenrechten- en klimaatstrijders die je eraan herinneren waar je het voor doet en nog veel meer. Ik heb een heel rijtje volgtips gemaakt om je op weg te helpen!

10. Ga uiteten bij vegan (friendly) restaurants

Of laat ze naar jou komen door hun eten bij jou thuis te laten bezorgen. Door te eten bij vegan(friendly) restaurants kom je er niet alleen achter dat je het genot van lekker uiteten gaan absoluut niet hoeft te missen, ook leer je op die manier heel makkelijk bijzondere plantaardige gerechten kennen. Daarmee doe je weer inspiratie op voor in je eigen keuken!

In de "Hotspots" op mijn website staan veel van mijn favorieten. Websites en apps zoals HappyCow en VeganExplorer geven voor de meeste steden een heleboel suggesties, maar niet alle vegan(friendly) restaurants zijn hierbij aangesloten. Als je googled op “veganistisch/vegan restaurant [stad]”, krijg je waarschijnlijk veel meer suggesties. Wil je ergens uiteten waar je niet direct plantaardige opties op de kaart ziet staan? Bel dan even van tevoren. Voor een beetje chef is dit geen enkele uitdaging maar een heads-up van tevoren wordt vaak gewaardeerd. Dat voorkomt trouwens ook moeilijke gesprekken en al te veel ongemakkelijke aandacht in het restaurant als je met een groepje niet-vega’s bent.