Hoe moeders kinderen kunnen doden

Alleen moeders weten, of kunnen zich pas écht voorstellen, hoe het voelt als je kind in gevaar is of van je wordt gescheiden. Daarom vind ik het interessant dat er nog steeds zó veel moeders in mijn directe omgeving zijn waarvan ik weet dat ze (vaak via mij) inmiddels echt wel weten hoe de zuivelindustrie in elkaar steekt, maar tóch zuivel blijven consumeren. Ik ben oprecht benieuwd: Hoe kan de ene moeder dit de andere moeder aandoen? Ik heb een vermoeden, maar wil vooral jouw mening horen!

Geen zin om te lezen? Check in 4 minuten m'n video hierover op youtube!

Ik ben zelf geen moeder en ik verwacht ook niet dat ik ooit moeder zal worden. Ik zal dus ook nooit dat oerinstinct voelen dat moeders kennen. Dat diepgewortelde instinct om je kind direct na de bevalling tegen je aan te willen houden en te verzorgen, ook al “ken” je ‘m pas net. Dat instinct om je kind te willen beschermen voor gevaar, die echte mama bear reactie als iemand aan je kind komt. Pure paniek, woede, verdriet, adrenaline. Voor een moeder is immers niks zo belangrijk als haar kind. 

Moederverdriet

Mijn recente “koemelk is voor kalfjes” post op instagram (hieronder te zien) werd in no-time mijn meest gedeelde bericht ooit en met de meeste comments. Okee, de leuke win-actie kan verantwoordelijk zijn geweest voor een deel daarvan, maar ik werd vooral overspoeld met berichtjes van moeders die, sinds zij zelf moeder zijn geworden, het niet meer over hun hart kunnen verkrijgen om kaas, melk, yoghurt of andere zuivelproducten te consumeren. Zelfs een bericht van iemand die haar kind was verloren en zei dat ze dat intense verdriet, dat gebroken hart, nooit een andere moeder zou kunnen aandoen. 

Opfrisser: de zuivelindustrie samengevat

Koeien geven niet zomaar melk, moeders geven melk. Pas wanneer een zoogdier een jong heeft gekregen, komt de melkproductie op gang. Zodra een koe vruchtbaar is (ongeveer na 1 jaar), wordt ze op pijnlijke wijze kunstmatig geïnsemineerd door de veearts of boer. Na een zwangerschap van negen maanden bevalt de koe van haar kalf. Mede dankzij hormonen als oxytocine die, net als bij mensen, tijdens de zwangerschap en bevalling vrijkomen, heeft de kersverse moeder direct een instinct om haar jong te beschermen. Ze wil het kalf schoonlikken en het voeden met de moedermelk die ze voor het kalf heeft geproduceerd. 

Maar ho ho, die willen wij! Het kalfje wordt daarom kort na de bevalling bij de moeder weggetrokken en afgevoerd. Als restproduct van de zuivelindustrie worden de stiertjes snel vetgemest en geslacht voor kalfsvlees, terwijl de vrouwtjes vaak hetzelfde lot wacht als de moeder. Zo’n drie maanden na de bevalling wordt de moeder opnieuw geïnsemineerd en begint het riedeltje van voor af aan. Na 5 aaneengesloten zwangerschappen is het moederlichaam helemaal op. Haar productie en dus economische waarde loopt terug, dus wordt ze geslacht. Ze is dan zo’n 6 jaar, terwijl ze eigenlijk 20 kan worden. Lees hier meer over de zuivelindustrie. 

Moeder tot moeder

Ieder mens kan begrijpen dat het een zoogdiermoeder enorm veel stress en paniek moet opleveren om haar kind van haar gestolen te zien worden. En complete verwarring, want je kunt haar niks uitleggen. Maar ik kan me voorstellen dat vooral moeders zich moeten kunnen inleven in de pijn die deze koeien jaar na jaar moeten doormaken. Zij hebben immers vast weleens zelf een situatie meegemaakt waarin hun eigen kind kwijt, ziek of in gevaar was. 

Maar toch zie ik nog heel veel moeders in mijn persoonlijke kring waarvan ik weet dat ze inmiddels (vaak via mij) echt wel weten wat er voor nodig is om aan die zuivel te komen, die tóch kunnen blijven doorgaan met het consumeren van zuivel. Dit zijn oprecht goede, rationele moeders die voor hun eigen kinderen door het vuur zouden gaan, dus hoe kunnen zij dit hun mede-moeders blijven aandoen? En dit allemaal voor het kaasje op de borrelplank, de melk in onze koffie en de kwark bij ons ontbijt. Producten die we op geen enkele manier nodig hebben, die grote nadelen hebben voor onze gezondheid en waarvoor letterlijk honderden alternatieven gewoon in dezelfde supermarkt liggen.

Morele verdoving

Waarschijnlijk liggen daaraan dezelfde psychologische processen ten grondslag die ervoor hebben gezorgd dat ik - als ’s werelds grootste “dierenliefhebber” - de eerste 22 jaar van mijn leven meer kippen heb kunnen eten dan ik de rest van mijn vegan-leven nog goed kan maken. Dr. Melanie Joy beschreef dit als ‘morele verdoving’. ¹ Dit proces kan o.a. bestaan uit ontkenning van de realiteit (“Dieren voelen toch geen pijn?”), bewuste vermijding (snel voorbij zielige filmpjes scrollen, alleen vlees eten dat er niet meer uitziet als een dood dier) of objectivering (een voelend wezen voorstellen als gevoelloos object). 

Onderzoeker Albert Bandura noemde het net anders, namelijk ‘morele ontkoppeling’. ² Hij beschreef het als een psychologisch mechanisme waardoor wij goede mensen in staat zijn om dingen die te doen die eigenlijk rechtstreeks tegen onze morele waarden ingaan. We gebruiken hiervoor een aantal strategieën, waaronder zelfrechtvaardiging (melk is goed voor elk, we doen het toch al jaren zo), eufemismen (“zuivel” in plaats van “borstmelk van dieren”), vergelijken met nóg ergere dingen (“ganzenlever of oorlog zijn pas erg!”) en het vertekenen van de gevolgen of de slachtoffers (“een koe geeft toch melk?” en “een domme koe nummer 1347 voelt geen pijn”). Daarnaast zijn we maar al te goed in het vertekenen van onze eigen verantwoordelijkheid, zowel door deze te minimaliseren (“ik volg slechts orders op”), door te schuiven (“De melkveehouder of slachter doet het, ikke niet”) of te verspreiden (“Iedereen eet toch kaas”). 

Laat het me weten!

Maar dit zijn slechts vermoedens. Ik ben daarom heel benieuwd naar de gedachten en meningen van moeders die (nog weleens) zuivelproducten consumeren. Wat zorgt ervoor dat het zelfs jou als moeder nog niet is gelukt om dit andere moeders te besparen? Wat is je gevoel daarbij? Laat het me weten door te reageren op m’n laatste insta post of door een DM te sturen. Uiteraard blijven DM’s geheel anoniem en zal ik je naam nergens noemen. Ik ben benieuwd!